سورتمه

قدیر شعیبی

سورتمه

قدیر شعیبی

کتابهایی که دنیا را تغییر دادند

رابرت بینگهام داونز 

از زندگی کتابهای زیادی می توان پدید آورد و از کتابها فقط کمی خیلی کم زندگی بدست می آید. 

                                                                                 < فرانتس کافکا >

 

عامه را اعتقاد بر این است که کتاب شیء بی جان و بی آزار است که در قفسه کتابخانه ها جای می گیرد و هر وقت کسی خواست به سراغش می رود و آن را ورق می زند و می خواند و بعد سر جایش می گذارد . به گفته دیگر همیشه برای کتاب نقش منفی قائلند . از این رو محتویات کتاب را همیشه نقطه مقابل عمل و تجربه دانسته اند و مثلا گفته اند که افکار این شخص خیالی و کتابی است و ربطی به مشکلات زندگی روزانه ندارد .  

اما تاریخ نشان میدهد که کتاب نه تنها بی اثر و بی آزار نیست بلکه غالبا نیروی پر حرکت و پر زوری است که گاه مسیر حیات بشری را بکلی تغییر می دهد . حقیقت این است که در هر کتاب قدرت انفجار بی پایانی نهفته است، حال اگر این قدرت و نیرو زیان بخش است ، مسئله دیگری است ، نکته اینجا است که این صفحات بی جان سفید رنگ ، که خطوطی بر آن نقش شده توانا است براین که زندگی بشر را بخوبی یا بدی دگرگون سازد . بیهوده نیست که حکومت های استبدادی قبل از هر چیز به تحریم کتب < ضاله > می پردازند و کسانی که دم از رهبری و پیشوایی قوم می زنند کتابهایی را که سد راه منافع خود می یابند می سوزانند و از بین می برند. 

کتا ب بهترین دوست ، گرامی ترین همنشین و خطرناک ترین دشمن است . چه بسا جنبش های بزرگ اجتماعی و سیاسی که با انتشار کتابی آغاز گردیده اند و یا به کمک کتابی متبلور شده و سپس سریع تر از پیش اشاعه یافته اند . نمایان ساختن قدرت کتاب هدفی است که رابرت داونز ، نویسنده امریکایی در کتاب حاضر دنبال می کند و ضمن آن به بررسی ۱۶ کتاب < دگرگون کننده >تاریخ از امیر ماکیاولی گرفته تا تئوری نسبیت اینشتاین می پردازد. 

در پایان سخن باید افزود که آنچه در این شانزده کتاب مشترک است و آنها را به هم نزدیک می سازد این واقعیت است که زمان آماده پذیرش آنها بود . به گفته دیگر ، راز پیروزی جملگی این کتابها در این است که هر یک ندایی و پیامی در خود نهفته است که اوضاع زمانه امکان می داد طنین انداز شود و میلیونها نفر را مسحور خود سازد . بدیهی است که این نفوذ دامنه دار گاهی سودمند و زمانی زیان بخش بوده است . اما نباید فراموش کرد که قصد موءلف این نبوده که شایستگی و یا ارزش معنوی این کتابها را مورد قضاوت قرار دهد بلکه می خواسته نشان دهد که کتاب وسیله بسیار موثر و نیرومندی است که هم می تواند ابزار آبادی و بهتری و هم حربه مهلک و مخرب باشد . 

 

۱- امیر ( شهریار )                                            نیکولو ماکیاولی  

 

۲- عقل سلیم                                                    تامس پین

 

۳- ثروت ملل                                                     آدام اسمیت

 

۴- اصل جمعیت                                               تامس مالتوس

 

۵- نافرمانی اجتماعی                                      هنری دیوید تورو

 

۶- کلبه عموتم                                                هریت بیچراستو

 

۷- سرمایه                                                        کارل مارکس

 

۸- تاثیر و نفوذ قدرت دریایی در تاریخ        آلفرد ماهان 

 

۹- مرکز ثقل جغرافیایی تاریخ              سر هلفورد میکندر 

 

۱۰- نبرد من                                   آدولف هیتلر 

 

۱۱- گردش افلاک آسمانی                نیکولاوس کوپرنیک 

 

۱۲- حرکات قلب                             ویلیام هاروی 

 

۱۳- اصول ریاضی                            سرآیزاک نیوتن 

 

۱۴- اصل انواع                                چارلز داروین 

 

۱۵- خواب گزاری                             زیگموند فروید 

 

۱۶- تئوری های خاص و عام نسبیت    آلبرت اینشتاین

سورتمه

سورتمه نوعی وسیله نقلیه بدون چرخ است که بیشتر در مناطق سردسیر به وسیله سگ ، اسب و یا گوزن شمالی بر روی برف کشیده می شود . این وسیله از دوران باستان به کار میرفته و در سطوح پوشیده از برف و یخ که حرکت وسیله چرخدار به کندی صورت می گرفته است. سورتمه با داشتن تیغه از جنس چوب ، استخوان و بعدها فلز به جای چرخ ، از اصطحکاک کمتری برخوردار و بدینسان کشیدن آن آسانتر بوده است . از این وسیله هنوز هم برای نقل و انتقال در نواحی لاپ لند ، بوکون (شمال غرب کانادا )، آلاسکا و توندرای آسیا استفاده می شود و در مکانهای دیگر بیشتر برای تفریح و سرگرمی بکار می رود.مردم از سراسر جهان هر ساله در ماه مارس برای مسابقات سخت و بزرگ سورتمه رانی با سگهای سورتمه ران از انکوریج تا نوم در حدود بین ۱۸۲۵ تا ۱۸۷۰ کیلومتر به آلاسکا سفر می کنند. 

بابا نوئل با نوعی سورتمه که چندین گوزن شمالی آن را می کشند به شهرهای مختلف می رود ، سورتمه ای که قابل پرواز است .

سرود پنجم

از حسن حسینی 

دی شیخ با چراغ ... 

و من امروز 

در جستجوی چراغی برآمده ام 

تا در پرتوی سخاوت روشنگرش 

                  تماشایی تازه را  

                  از سر گیرم 

دی شیخ با چراغ... 

ومن امروز با داغی در دل 

سراغ از چراغ می گیرم 

             باغی از انسان 

             پیش چشمانم 

                   شاخ و برگ گسترده است .

 

                                    

 

 

 

 

اعلامیه حقوق بشر و شهروندی ۱۷۸۹ <فرانسه>

۱- همه افراد بشر مساوی به دنیا می آیند و آزاد می مانند و حقوق برابر دارند... 

۲- هدف هر پیوند سیاسی حفظ حقوق طبیعی و لاینفک انسان است ، این حقوق عبارت است از برخورداری از آزادی و دارایی و امنیت و مقاومت در برابر سرکوب . 

۳-اساساملت سرچشمه تمام حاکمیت است ، هیچ گروه و هیچ فردی نمی تواند اعمال قدرت کند مگر اینکه بروشنی از ملت ناشی شده باشد . 

۴- آزادی شامل قدرت انجام هر کاری است که به دیگران زیان نرساند،بدین ترتیب محدودیت برخورداری از حقوق طبیعی فقط تا آنجاست که استفاده سایر اعضای جامعه در بهره وری از همان حقوق را تضمین کند ، این محدودیت توسط قانون معین می شود . 

۵- قانون حق دارد فقط اعمالی را منع کند که به جامعه زیان وارد می سازد . کسی نباید مانع انجام آنچه شود که قانون منع نکرده و نباید کسی را مجبور به انجام کاری کرد که مجاز نشده است. 

۶- قانون بیان اراده عمومی است...تمام شهروندان در برابر آن مساوی هستند و به طور برابر حق دسترسی به مشاغل ، موقعیتها و فرصتهای عمومی را برابر با تواناییهای خود بدون تمایز ،به استثنای فضایل و استعداد دارند . 

۷- هیچ کس را نمی توان متهم کرد مگر در مواردی که قانون معین کرده ونحوه آن را نیز تجویز نموده باشد. 

۸- هیچ کس را نمی توان به خاطر عقیده و حتی مذهب وادار به سکوت کرد مشروط بر آنکه تظاهر به آن موجب اختلال در نظم عمومی و قانونی نشود . 

۹- تبادل آزاد عقاید و افکار یکی از گرانبهاترین حقوق انسان است . در نتیجه هر شهروند آزادانه حق گفتن و نوشتن و چاپ کردن دارد منوط به قبول مسئولیت در برابر سوءاستفاده از آزادیهایی که قانون تصریح کرده است . 

۱۰- برای نگهداری قوای عمومی و اجابت هزینه های دولت ، تعیین مالیات عمومی لازم است ، تعیین میزان مساوی آن برای تمام شهروندان به نسبت امکاناتشان ضرورت دارد . 

۱۱- چون مالکیت مقدس و حق لاینفک انسان است ، هیچ کس را نمی توان از این حق محروم کرد مگر آنکه الزام عمومی و قانونی بصراحت آن را مشروط به رعایت عدالت و پرداخت غرامت کند.